تاثیر والدین بر کودکان از طریق ارتباط های کلامی و غیر کلامی می باشد و عوامل زیادی مانند پاسخ به هیجانات ، منطقی بودن ، گفت و گو با کودک ، فعالیت های والدین و کودکان در تعیین سبک ارتباطی والدین نقش دارند .
تاثیر والدین بر کودکان از طریق ارتباط های کلامی و غیر کلامی می باشد و عوامل زیادی مانند پاسخ به هیجانات ، منطقی بودن ، گفت و گو با کودک ، فعالیت های والدین و کودکان در تعیین سبک ارتباطی والدین نقش دارند . در فعالیت های والدین با کودک در طول روز ، روش های والدین برای رشد و تربیت فرزندان شکل خاصی به خود می گیرد که به آن سبک های فرزند پروری می گوییم . و اگر این سبک ها را بررسی کنیم خواهیم دید که 3 عامل اصلی در آن ها وجود دارد که شامل گرمی و پذیرش ، کنترل و عامل پایداری هستند . والدینی که گرم و پذیرا هستند ، به نشانه های رفتاری و هیجانی کودک خود حساس هستند ، و به آن ها توجه می کنند . و بر اساس نیازی که کودکشان دارد با او برخورد می کنند و می توان گفت که به کودک خود توجه کافی دارند . طبق مطالعات مراکز مشاوره خانواده والدینی که کنترل کننده هستند ، به کودک خود اجازه تصمیم گیری و فعالیت مستقل نمی دهند و همیشه بر اساس صلاح دید خود برای کودکشان تصمیم می گیرند و کودک آن ها آزادی عمل کمی دارد . برای والدین کنترل گرا سه سطح تعیین شده است که شدید ، متوسط و کم می باشد . عامل پایداری هم که نشاندهنده ی ثبات در رفتار ، بروز احساسات ، واکنش در برابرکودک است . ثبات والدین نباید تبدیل به انعطاف نا پذیری شود بلکه باید والدین در ارتباط با فرزند خود انعطاف پذیری نشان بدهند . در ادامه به انواع این سبک ها اشاره می کنیم که عبارت است از :
فرزند پروری مقتدرانه :
بر اساس مطالعات مراکز مشاوره ازدواج این والدین شیوه کنترل ثابت ، پیوسته و مشخصی را دارند . سبک ارتباطی کودک با والدین با ویژگی های گرمی ، شفافیت ، متقابل بودن مشخص می شود . کنترل کودک در بافت صمیمانه مانند ارتباط عاطفی مثبت والد و کودک و تشویق کودک برای مستقل بودن می باشد .
فرزند پروری مستبدانه :
این والدین در ثبات تجربه کنترل مانند مورد قبلی هستند ولی والدین انتظار اطاعت مطلق و بی چون و چرا دارند و هر نوع تلاش کودک برای کسب استقلال و فردیت با شکست مواجه می شود . در حالی که کودک در ظاهر یاد می گیرد که باید از قوانین والدین و جامعه تبعیت کند اما بدون راهبرد های حل مسئله ، استدلال و تبیین قوانین و در نتیجه مانع درونی شدن ارزش های خانواده و جامعه می شود . رفتار های طرد آمیز این والدین با بی توجهی به حس استقلال کودک ، مانع ایجاد احساس کار آمدی در کودک می شود و در نتیجه این کودکان به شدت در معرض خطر ارزیابی منفی از خود ، نداشتن حس شایستگی و نداشتن استقلال هستند .
فرزند پروری سهل گیرانه :
طبق نظر مشاوران مرکز مشاوره این دسته از والدین در تربیت فرزند خود بسیار اهمال کار هستند و این ا در استقبال و تحمل آن ها برای هر رفتار جدید کودک می توان ملاحظه کرد . در حالی که این رفتار اغلب با گرمی و ابراز عاطفه همراه است اما می تواند سستی را در نظارت و نظم بخشی می شود . که به کودک اجازه داده می شود که رفتار خود را آن گونه که مایل است هدایت کند و برای خود تصمیم گیری کند . فقدان تعادل بین گرمی ، کنترل و عدم تقاضا برای رسش و بلوغ اجتماعی و عاطفی موجب افزایش سطوح بالای خود مختاری ، عامل بودن و تحول فردی است . می توان گفت که کودکان والدین سهل گیر ، سطوح بالای خود ارزشمندی و عزت نفس را کسب می کنند اما این به بهای نقص در رسش و پختگی ، کنترل تکانه ، مسئولیت پذیری اجتماعی و پیشرفت تحصیلی است .
کنترل روانشناختی از سوی والدین چگونه است ؟
طبق نظر مشاور روانشناس ایرانی طرد عاطفی ، ایجاد احساس گناه ، بروز عاطفه منفی ، انتقاد ، ایجاد احساس نا امیدی و خجالت و کنترل فردی مفرط مانند احساس تملک و مراقبت از مواردی هستند که اگر والدین این کنترل را در دنیای روانی کودک اعمال می کنند ، شکل گیری هویت او را تحت تاثیر قرار داده و کسب استقلال او را با مشکل مواجه می کنند . کنترل روانشناختی باعث ایجاد مشکلاتی در کودکان می شود که مانند افسردگی ، احساس تنهایی و اختلال خوردن و همچنین مشکلاتی مانند بزهکاری ، مشکلات تحصیلی ، سوء مصرف مواد و ...... زمانی که والدین برای طولانی مدت فرزند خود را از محبت طرد کنند و نسبت به او بی توجه باشند سبب ارزیابی منفی از خود و اعتماد به نفس پایین خواهد شد . همچنین سرزنش خود ، احساس گناه و نگرانی شدید درباره ی خود و خانواده نیز به وجود می آید و ممکن است که در طول زمان سبب بروز برخی از مشکلات روانی شود . تربیت فرزندان از موارد بسیار مهمی می باشد که باید به آن توجه شود و زوجین باید آموزش های لازم و جدی را برای تربیت و پرورش فرزندان خود یاد بگیرند و آگاهی خود را افزایش دهند .
نویسنده : پریا موسوی
تلفن :
22593216
22795735
آدرس : خیابان دولت ، بلوار کاوه ، نبش اخلاقی غربی ، پلاک 29 ، واحد 6 ، طبقه سوم